کتاب «فلسفه امروزین علوم اجتماعی، با نگرش چند فرهنگی» نوشته برایان فی که با ترجمه خشایار دیهیمی توسط نشر طرح نو منتشر شده است، تلاشی است برای نگاهی برخاسته از تعدد فرهنگی جهان به فلسفه علوم اجتماعی.

این کتاب که در قالب پاسخ به ده سوال(مانند اینکه: آیا باید همان کس باشی تا آن کس را بشناسی؟؛ آیا برای آنکه خودمان باشیم نیازمند دیگران هستیم؟ و …) تالیف شده است، در فصل نهایی تحت عنوان «نتیجه گیری: از فلسفه چند فرهنگی علوم اجتماعی چه می توان آموخت؟» و در قالب یک جمع بندی به 12 نکته اشاره می کند، که به اشتراک گذاشتن آن با دوستان را خالی از لطف ندیدم. این موارد را در ادامه ملاحظه فرمایید:

12 تز فلسفه چند فرهنگی علوم اجتماعی:

1. از دوگانگی ها بپرهیزید. از دوانگاری های زیانبار بر حذر باشید. دیالکتیکی بیندیشید.
2. به دیگران همچون «دیگری» نیندیشید. شباهت و تفاوت را اصطلاحات مرتبطی بدانید که پیش فرض یکدیگرند.
3. از انتخاب کاذب میان عام گرایی و خاص گرایی، همرنگی و جدایی فراتر بروید. به جای آنکه بکوشید بر تفاوت ها غلبه کنید یا آنها را متصلب کنید، با آنها که متفاوتند از طریق همین تفاوت ها وارد تعامل شوید و گوشه چشمی هم به آموختن و رشد در جریان داشته باشید.
4. فرایندی فکر کنید. نه جوهری و ذاتی (یعنی بر حسب افعال فکر کنید نه بر حسب اسم ها). زمان را هم عنصری اساسی در تمام موجودیت های اجتماعی به حساب آورید. حرکت (دگرگونی، تکامل و تحول، تغییر) را در همه جا ببینید.
5. بر عاملیت آنهایی که مورد پژوهش هستند، تاکید بورزید.
6. بیاد داشته باشید که عامل ها، فقط به این دلیل عامل هستند که در درون سیستمی قرار گرفته اند که همزمان هم به آنها قدرت می بخشد و هم آنها را مقید و محدود می کند.
7. انتظار پرتوافکنی بیشتری از هر عمل یا فراورده انسانی که تلاش می کنید فهمش کنید داشته باشید.
8. جوامع را مونادهای یکپارچه ی جدا از هم، یا دیگران را صرفا اعضای یک فرهنگ خاص در نظر نگیرید. به قلمرو های مرزی توجه کنید که در آنها افراد مختلف و متفاوت تنشان به تن هم می خورد و در این فرایند تغییر می یابند. توجهتان را معطوف به آمیزه های پیوندی(هیبریدی) کنید. به فشار درونی، به مقاومت، به مبارزه، به شکست مرکز در تثبیت و کنترل پیرامونی ها توجه کنید و ابهام و دوپهلویی و تناقض و تضاد را در همه جا ببینید.
9. به نقش قدرتمندی که گذشته برای شما دارد اذعان کنید. اما به یاد داشته باشید که شما از چه طرقی گذشته را آنی می کنید که هست.
10. به جایگیر شدگی فرهنگی و تاریخی شناخت علمی و اجتماعی توجه کنید. بدانید آنچه ما امروز می دانیم با تغییرات مفهومی و دیگر تغییرات در زندگی ما و در زندگی افراد مورد پژوهش ما کهنه و منسوخ خواهد شد.
11. پشت نمای خنثی و بیطرف بودن پنهان نشوید تا خود و دیگران را مجاب کنید که عینی هستید. آن تجهیزات فکری که در پژوهش و مطالعه دیگران به کار می گیرید را فاش و عیان بگویید؛ از راه هایی که از طریق آنها دیگرانی را که با آنها تعامل دارید تغییر می دهید آگاه باشید؛ و ارزیابی های خود را از آنچه دیگران می کنند واضح و شفاف بیان کنید. اما همیشه این کار را به نحوی انجام دهید که به بهترین وجه پاسخگوی گواهی های موجود باشد، و همچنین قابل توضیح برای کسانی باشد که برایشان و درباره شان می نویسید. از نقد های دیگران استقبال کنید.
12. پذیرش یا تجلیل کافی نیست، درگیر دیگران شوید.

توضیح در مورد این کتاب را می توانید اینجا ببینید.